17 MEI 2025 DAGSTUKKIES: VERDRAAGSAAMHEID AS ‘N DEUG

 SATERDAG, 17 MEI 2025  VERDRAAGSAAMHEID IS DIE SLEUTEL TOT VREDE IN ’N MULTIKULTURELE SAMELEWING

LUKAS 9 verse 52 tot 56: “….Here, wil U hê ons moet sê dat vuur van die hemel afdaal en hulle verteer, soos Elía ook gedoen het? Maar Hy draai Hom om en bestraf hulle en sê: Julle weet nie van hoedanige gees julle is nie; want die Seun van die mens het nie gekom om die mense se lewe te verderf nie, maar te red. En hulle het na ‘n ander dorp vertrek…”

 Inleiding

Ons leef in ’n wêreld waar kulturele diversiteit (verskeidenheid) alledaags is – in ons skole, werksplekke, gemeenskappe en kerke. Hierdie diversiteit bied rykdom, maar bring ook spanning. Die Christen se roeping in so ’n samelewing is nie om terug te trek of te verdedig nie, maar om in liefde te leef. Verdraagsaamheid is nie net ’n sosiale plig nie – dit is ’n geestelike deug wat vrede bou. In ons teks wys Jesus self vir ons dat haat, vergelding en afkeur nie die weg van die Koninkryk is nie. In hierdie dagstukkie kyk ek bietjie hoe verdraagsaamheid eintlik die sleutel is tot vrede in ’n veelvormige wêreld.

Wat is kulturele Verdraagsaamheid? Dit is die vermoë en bereidwilligheid om ander se oortuigings, gebruike en bestaan te aanvaar (binne wetlike perke) – selfs al verskil dit van jou eie. Dit beteken nie dat jy jou waardes prysgee nie, maar dat jy ruimte maak vir ander om hul eie pad te loop. In ’n multikulturele samelewing beteken dit om kulturele en godsdienstige diversiteit met respek te benader. Morele verdraagsaamheid is ’n deug wat gebou is op selfbeheersing, deernis en ’n erkenning van mense se andersheid. Dit is nie dieselfde as onverskilligheid nie; dit is ’n aktiewe keuse vir vrede en respek in verskeidenheid.

 Bybelse Konteks

In Lukas 9 stuur Jesus sy dissipels na ’n Samaritaanse dorp, maar die mense ontvang Hom nie – omdat Hy op pad is na Jerusalem. Hierdie afwysing ontstel Jakobus en Johannes so dat hulle vuur uit die hemel wil afroep om die dorp te vernietig. Maar Jesus bestraf hulle en sê: “Die Seun van die mens het nie gekom om mense se lewens te vernietig nie, maar om hulle te red.”

Hierdie gedeelte is veral betekenisvol in die konteks van interkulturele spanning (ken ons nie dit in Suid Afrika, Nederland en oral nie?). Die Jode en Samaritane het eeue van geskiedenis van haat en verdeling gehad. En tog kies Jesus nie geweld of vergelding nie – Hy kies genade. Hierdie reaksie is ’n model van verdraagsaamheid wat berus op ’n groter visie: die verlossing van almal, nie net van een kultuurgroep nie. Jesus wys dat verdraagsaamheid nie swakheid is nie, maar ’n daad van hemelse wysheid en liefde. In ’n wêreld vol afwysing, kies Hy steeds om lief te hê – selfs vir dié wat Hom verwerp. Hierin lê ons voorbeeld vir vreedsame samelewing in ’n veelvuldige wêreld.

Toepassing

In ’n moderne multikulturele samelewing word diversiteit of verskeidenheid soms as ’n bedreiging ervaar. Politieke retoriek, sosiale media en kulturele botsings het ’n klimaat geskep waar vreemdelinge dikwels met agterdog, vrees en selfs haat bejeën word. Maar die evangelie vra iets anders van die gelowige: om jouself te sien as ’n vredemaker.

Jesus se reaksie in Lukas 9 is ’n direkte uitdaging aan ons natuurlike instink om terug te veg of ander te straf wat nie soos ons dink of glo nie of doen wat ons vra nie. In plaas van vergelding wys Hy verdraagsaamheid – nie as verskoning vir sonde nie, maar as ’n uitdrukking van sy sending om te red, nie te vernietig nie. Hierdie benadering word ondersteun deur hedendaagse denke oor verdraagsaamheid as ’n deug , dat ware toleransie nie bestaan uit onverskilligheid nie, maar uit ’n selfkritiese keuse om nie eerste reaksies (emosie) te laat oorheers nie, maar eerder verbintenisse tot outonomie en geregtigheid.

Multikulturele vrede word nie bereik word deur geforseerde eenvormigheid nie, maar deur bewuste pogings om andersheid te respekteer. Ware verdraagsaamheid groei nie in beleidsdokumente alleen nie (alhoewel dit ook belangrik is), maar in die alledaagse handelinge van empatie en bereidwilligheid om saam te leef.

As Christene moet ons besef: ons leef nie in ‘n wêreld waar ons kultuur altyd oorheers nie. Ons leef as burgers van God se Koninkryk, geroep om vredemakers te wees. Wanneer ons met mense van ander tale, gebruike of godsdienste omgaan, is die vraag nie “Wie is reg?” nie, maar “Hoe kan ek hierdie mens in liefde respekteer en dien?” In die lig van Lukas 9 kies ons, soos Jesus, vir genade in plaas van oordeel. Só word vrede gebou in ’n verdeelde wêreld.

 Samevatting

Verdraagsaamheid in ’n multikulturele samelewing is nie ’n maklike pad nie, maar dit is die pad van Christus. Lukas 9 leer ons dat Jesus nie mense straf wat Hom afwys nie, maar Homself bly gee in liefde. Hierdie houding is radikaal teen die stroom van wraak en polarisasie in. Die hedendaagse wêreld vra dat ons tussen mense van verskillende kulture en oortuigings leef – en juis hier wys die evangelie sy krag. Deur morele verbintenisse – soos liefde, geregtigheid en outonomie – kan ons leer om verskille te respekteer sonder om ons geloof in die waarheid prys te gee. Dit beteken nie alles is reg nie, maar dat ons nie die mens afwys nie. Ware verdraagsaamheid is ’n geestelike daad wat vrede bring, nie konflik nie. Deur Jesus se voorbeeld te volg, bou ons ’n samelewing waar almal ruimte vind om mens te wees – beeld van God.

 Twee Wenke

1. Verdraagsaamheid beteken om genade bo vergelding te kies – selfs teenoor dié wat jou verwerp.
2. In multikulturele samelewings bring ons ware vrede nie deur afsondering nie, maar deur aktiewe respek en dialoog.

GEBED Here, leer my om soos U te wees – stadig met my woede en vinnig met my liefde. Help my om verdraagsaamheid uit te leef in ’n wêreld vol verdeeldheid. Gee my die wysheid om ander te respekteer, selfs al lyk hulle anders as ek, al praat hulle ’n ander taal, al het hulle ’n ander geloof. Laat ek ’n vredemaker wees in U Naam, en help my U voorbeeld van genade en waarheid uit te leef. AMEN