WOENSDAG 11 JUNIE 2025 VERGEWE… OF WOEDE EN WRAAK?
Efesiërs 4:26–31“As julle kwaad word, moenie sondig nie… Moenie verbitterd wees nie, of opvlieënd, of woedend, of luidrugtig en kwetsend nie – verwyder al hierdie dinge uit julle lewe, saam met alle kwaadwilligheid.”
INLEIDING
Woede is ’n bekende gas in die huis van die hart – soms nodig, maar gevaarlik as dit oornag bly. En as daardie woede in wraak verander, word dit soos ’n stadigwerkende gif – dit verteer jou, nie die persoon wat jou seergemaak het nie. Dalk het iemand jou onreg aangedoen, jou geminag of vergeet. Jy probeer dit laat gaan, maar dit vreet steeds aan jou. Jy herkou die seer, jy dra dit saam – en uiteindelik begin dit jou gemoed, jou verhoudings, selfs jou gesondheid raak. Die vraag vandag is eenvoudig, maar dringend: gaan jy kies om aan jou woede en wraakgedagtes vas te klou, of gaan jy kies om te vergewe en vry te leef?
BYBELSE KONTEKS
Wanneer woede onopgelos bly, groei dit maklik tot wrok – en wrok bring ’n verskeidenheid van negatiewe gedrag voort: harde woorde, rusies, en selfs haat. Paulus herinner gelowiges dat sulke gedrag nie pas by mense wat deur God vergewe is nie. Hy roep ons eerder om “vriendelik en vol deernis” teenoor mekaar te wees – en om mekaar te vergewe, soos God ons vergewe het.
Die Bybel is eerlik oor die realiteit van seer en onreg, maar dit wys ook ’n pad na genesing. En dié pad loop deur vergifnis –
TOEPASSING
In vandag se wêreld is dit maklik om vas te val in woede. Jy voel mis gekyk, oor die hoof gesien, seergemaak, verrinneweer of almal trap op jou. Jy herleef die situasie in jou gedagtes, dalk daagliks. En soos Martha Nussbaum verduidelik, is dit nie net die gebeurtenis self wat pla nie – dit is die idee van “pay back”, van regstelling, van vergelding. Jy wil hê iemand moet voel wat jy gevoel het.
Maar hier’s die probleem: vergelding bring selde vrede. Jy kan iemand straf, óf ignoreer, óf uit jou lewe sny, maar jy bly steeds met die letsel sit. Wat stukkend is, word nie geheg deur terug te slaan nie. Dis juis hier waar vergifnis – al voel dit onmoontlik – jou enigste pad na innerlike vryheid word.
Nelson Mandela het gesê: “Wraak is gif wat jy drink en hoop iemand anders word siek.” Wanneer jy kies om nie te vergewe nie, straf jy nie die ander persoon nie – jy hou net jouself gevange. Soos die storie van die familielid wat jare later steeds die ou seer uitgrawe tydens etes: dit vernietig elke geleentheid vir nuwe vreugde.
Wraak lyk aanvanklik regverdig – jy voel reg om kwaad te wees. Maar dis soos ’n brand in ’n huis: as jy dit nie blus nie, verwoes dit alles om jou. Vergifnis is die water wat die vlamme doodmaak. Jy laat los, nie omdat die ander reg was nie, maar omdat jy vrede meer waardeer as selfregverdigheid.
Dis moeilik. Dit verg oefening. En dit begin by ’n besluit: “Ek kies om nie langer hieraan vas te hou nie.” Jy sal nog aan die gebeurtenis dink – maar jy kan kies hóé jy daaraan dink. Met insig. Met empatie. Met die wete dat jy nou sterker is.
SAMEVATTING
Wraak en woede is kragtige emosies – maar as ons nie leer hoe om dit gesond te hanteer nie, verwoes dit ons van binne. Die Bybel leer ons in Efesiërs 4 dat woede nie vermy kan word nie, maar dat dit nie die finale sê mag hê nie. Vergifnis is die teenoorgestelde van wraak: dit is ’n aktiewe keuse om nie in die verlede te bly vassteek nie. Dis nie maklik nie – maar dis bevrydend. Ons vergewe nie omdat mense dit verdien nie, maar omdat God óns vergewe het, en omdat ons verdien om in vryheid te leef. Ware vergifnis genees nie net verhoudings nie – dit genees ook jou eie hart. Dit keer dat bitterheid jou wese oorneem. Jou keuse vandag? Hou vas aan die seer… of begin genees.
TWEE PRAKTIESE WENKE
- Skryf jou woede neer – en dan verbrand dit. Erken wat jou pla, maar gee dit dan letterlik oor. Laat gaan deur simbolies die bladsy te verbrand.
- Verander jou woede in ’n gebed. Wanneer jy weer woede voel opvlam, sê: “Here, ek gee hierdie seer aan U. Help my om vry te wees.”
GEBED Here, U ken my hart en U weet wat my seermaak. Help my om nie aan woede vas te hou nie, maar om dit aan U oor te gee. Lei my om te vergewe, selfs waar dit onregverdig voel. Maak my vry van bitterheid. AMEN
“Wraak hou jou vas aan gister – vergifnis maak jou môre oop.”