𝟓 𝐉𝐚𝐧 𝟐𝟎𝟐𝟓 𝐏𝐑𝐄𝐄𝐊 – 𝐆𝐎𝐃 𝐎𝐏𝐄𝐍𝐁𝐀𝐀𝐑 𝐇𝐎𝐌𝐒𝐄𝐋𝐅 𝐀𝐀𝐍 𝐃𝐈𝐄 𝐍𝐀𝐒𝐈𝐄𝐒
MATTEUS 2:1–12 “God het die sterrekykers in ‘n droom gewaarsku en gesê hulle moenie weer na Herodes toe gaan nie. Daarom het die sterrekykers op ‘n ander pad teruggegaan na hulle land.”
INLEIDING
Ons teks neem ons na een van die mees ikoniese verhale in die Bybel: die besoek van die wyse manne aan die pasgebore Jesus. Hierdie gebeurtenis is gevul met simboliek en betekenis, wat die waarhede van God se plan vir die wêreld openbaar. Dit is nie net ’n storie van reis en geskenke nie, maar ’n wonderlike uitdrukking van hoe God sy Seun as die Lig vir die nasies openbaar.
Hierdie gebeurtenis, wat die eerste Epifanie genoem word, is die eerste groot onthulling van Jesus as die Koning van alle volke, nie net die Jode nie. Die wyse manne – sterrekundiges of geleerdes uit die ooste – verteenwoordig van die nie-Joodse wêreld wat Jesus as die Verlosser erken en aanbid. Hulle geskenke van goud, wierook en mirre dra besonderse geestelike betekenis, wat sy koninklike, priesterlike, en offerkarakter beklemtoon.
Die verhaal is nie net histories nie, maar ook tydloos. Dit herinner ons dat God steeds die mensdom roep deur Jesus Christus. Epifanie is daarom nie net ’n gebeurtenis in die verlede nie, maar ’n voortdurende uitnodiging aan elke mens om die ware Koning te ontmoet.
DIE STER LEI DIE WYSE MANNE NA DIE KONING
Die verhaal begin met die wyse manne wat na Jerusalem kom, en vra: “Waar is Hy wat as Koning van die Jode gebore is? Ons het sy ster in die ooste gesien en het gekom om Hom hulde te bring.” Hierdie ster was nie ’n gewone ster nie, maar ’n besondere teken van God se openbaring.
Die wyse manne verteenwoordig die nie-Joodse wêreld wat op soek is na waarheid. Hulle was sterrekundiges, waarskynlik van Persië of Babilonië, en het die hemel bestudeer om groter betekenis in die lewe te vind. God gebruik ’n ster – iets wat binne hul kennis en tradisie bekend was – om hulle na Jesus te lei. Dit wys hoe God mense in hul spesifieke omstandighede ontmoet en hulle na Homself trek.
Die ster is ’n beeld van God se leiding. Dit laat ons onthou dat God in sy genade aktief mense roep, ongeag hul kulturele of geestelike agtergrond. Soos Hy die wyse manne gelei het, roep Hy ook ons deur sy Woord, sy Gees, en die getuienis van ander gelowiges.
Hierdie deel van die verhaal daag ons uit om onsself af te vra: Luister ons na God se roeping? Laat ons toe dat Hy ons lei, selfs as dit beteken dat ons ons eie planne moet verander? Net soos die wyse manne hul gewone lewens agtergelaat het om die Koning te vind, word ons ook geroep om God te volg met vertroue en gehoorsaamheid. Die ster wys op God se getrouheid: Hy maak Homself bekend aan almal wat Hom soek.
DIE VYANDIGE REAKSIE VAN HERODES
Die aankoms van die wyse manne in Jerusalem wek ’n heel ander reaksie by Herodes, die heerser van Judea. Matteus vertel dat Herodes ontsteld was toe hy hoor van die geboorte van die “Koning van die Jode.” Hierdie nuus bedreig sy posisie, en hy sien Jesus nie as ’n Verlosser nie, maar as ’n vyand.
Herodes se reaksie simboliseer die wêreld se weerstand teen God se koninkryk. In plaas van vreugde oor die geboorte van die Verlosser, is daar vrees en haat. Herodes beplan om die pasgebore Jesus te vernietig, en sy gesindheid verteenwoordig die sondige neiging van die mensdom om God se gesag te verwerp.
Herodes se optrede herinner ons dat daar altyd teenstand sal wees teen God se werk in die wêreld. Wanneer Jesus in jou lewe inkom, kan dit konflik bring – nie net van ander nie, maar ook binne jouself. Om Jesus as Koning te aanvaar beteken dat ons ons eie troon moet prysgee. Dit vereis ’n radikale verandering van prioriteite en ’n nederige oorgawe aan sy wil.
Tog leer ons uit hierdie gedeelte dat geen menslike mag of plan die werk van God kan stuit nie. Al probeer Herodes om die Kind te vernietig, beskerm God sy Seun deur die wyse manne en Josef in drome te waarsku. Dit wys dat God se planne onkeerbaar is.
Herodes daag ons uit om te vra: Hoe reageer ek wanneer Jesus my lewe uitdaag? Verwerp ek sy gesag, of buig ek in nederigheid voor sy heerskappy?
GESKENKE EN AANBIDDING VAN DIE WYSE MANNE
Die klimaks van die verhaal kom wanneer die wyse manne uiteindelik Jesus vind. Hulle gaan in die stal, sien die Kind by Maria, en val neer om Hom te aanbid. Hulle oorhandig geskenke van goud, wierook, en mirre – geskenke met pragtige simboliek.
Goud simboliseer koninklike waardigheid. Dit erken Jesus as die Koning van konings.
Wierook verwys na aanbidding en Jesus se priesterlike rol. Dit wys dat Hy die middelaar tussen God en mense is.
Mirre, wat gebruik is vir balseming, dui op sy toekomstige dood en die groot offer wat Hy vir die mensdom sou bring.
Hierdie geskenke is nie net ’n uitdrukking van hul rykdom nie, maar ook ’n erkenning van Jesus se identiteit en missie. Hulle aanbidding wys die regte reaksie op die ontmoeting met Jesus: ’n hart van dankbaarheid, eerbied, en oorgawe.
Die wyse manne se geskenke herinner ons dat ons ook geroep word om iets van waarde aan Jesus te gee. Dit mag dalk nie fisiese geskenke wees nie, maar ons lewens, ons tyd, en ons gehoorsaamheid. Die grootste geskenk wat ons kan gee, is om Jesus te erken as ons Koning en Hom met ons hele wese te aanbid.
Hulle aanbidding wys dat die blye boodskap van Jesus nie beperk is tot een nasie nie, maar dat dit vir alle mense bedoel is. Dit is die kern van Epifanie – dat Jesus die Lig is wat alle nasies na God toe bring. Die wyse manne is ’n voorbeeld van hoe ons moet reageer op die groot geskenk van Jesus, met oorgawe en blydskap.
SAMEVATTING
Die verhaal van die wyse manne is nie net ’n geskiedenisles nie; dit is ’n wyse hoe God Homself openbaar. Hy roep mense van elke nasie en agtergrond na Hom toe, lei hulle met sy lig, en nooi hulle uit om sy Seun te ontmoet. Ons het gesien hoe God aktief die wyse manne gelei het, hoe teenstand nie sy planne kan keer nie, en hoe ware aanbidding lyk. Die vraag is: Hoe reageer ons op hierdie openbaring? Die wyse manne het gereis, gesoek, gevind en aanbid. Hulle is ’n voorbeeld van hoe ons ons lewens moet rig op die soeke na God. Mag ons, soos hulle, met ons hele hart en wese buig voor Jesus, ons Koning, Priester, en Verlosser. Mag ons die lig van Epifanie in ons eie lewens ervaar en dit na ander uitdra.
GEBED
Hemelse Vader, U is die God wat u Lig aan die wêreld geopenbaar het deur u Seun, Jesus Christus. Ons loof en dank U vir die wonderlike verhaal van die wyse manne, wat U Lig gevolg het en Jesus as hul Koning aanbid het.
Here, ons bely dat ons soms blind is vir U leiding. Help ons om U Lig raak te sien in ons daaglikse lewens, en om met gehoorsaamheid te reageer op U roeping. Gee ons die moed om ons eie planne opsy te skuif en U wil te volg, net soos die wyse manne gedoen het.
Ons bid ook vir die wêreld, Here, wat so dikwels die geskenk van U Seun verwerp. Mag U Gees die harte van mense oopmaak sodat hulle Jesus kan erken as die Verlosser van alle nasies. Gebruik ons as draers van U Lig, om ander na U toe te lei.
Here, ons gee ons lewens aan U. Soos die wyse manne, bring ons ons geskenke – ons tyd, ons talente, ons liefde. Aan U alleen kom alle eer toe. Mag ons lewens ’n refleksie wees van U lig, en mag ons altyd U Naam verheerlik. In die Naam van Jesus bid ons dit, ons Koning en Verlosser.
AMEN
Seënbede
Mag die Lig van Christus, die ster van Epifanie, jou lewe lei in elke besluit wat jy neem. Mag jy sy stem hoor, sy roeping volg, en sy teenwoordigheid ervaar in jou daaglikse wandel.
Mag die genade van ons Here Jesus Christus, die liefde van God ons Vader, en die gemeenskap van die Heilige Gees met jou wees, nou en altyd. Mag jy die ster volg na Jesus, die Koning van konings, en mag sy Lig deur jou lewe skyn sodat ander Hom kan ontmoet. Gaan uit met vreugde, lewe met hoop, en dien met liefde. AMEN